Klassenmanagement voor leerkrachten in het primair onderwijs
KM

Bouwstenen pedagogisch klassenmanagement: introductie

Omgaan met groepen leerlingen met uiteenlopende onderwijsbehoeften en opvallend gedrag vraagt nieuwe vaardigheden van leerkrachten. De (her)inrichting van de leeromgeving is de beste manier om gedragsproblemen te voorkomen of aan te pakken. Klassenmanagement in brede zin biedt hiervoor de sleutel.

Onder klassenmanagement verstaan we: het samenhangende geheel aan maatregelen en inspanningen van leerkrachten en leerlingen om een positieve leeromgeving te creëren, waarin de leerkracht succesvol kan werken en de leerlingen succesvol kunnen leren en gedragsproblemen zo veel mogelijk voorkomen worden.

Iedere leerkracht, ook een beginnende, heeft de taak om een positieve en geordende leeromgeving te realiseren voor zichzelf, om les te kunnen geven, en voor de leerlingen, om succesvol te kunnen leren. Om aankomende en beginnende leerkrachten in staat te stellen zo’n hoogwaardige leeromgeving te creëren schetsen we een raamwerk (en geen receptenboek) van bouwstenen en elementaire strategieën.
Leerkrachten beschikken al over een eigen handelingsrepertoire. Dat is in de loop der tijd opgebouwd, als een optelsom van vaardigheden, inzicht, attitudes en praktijkervaringen. Het proces van opbouwen van je handelingsrepertoire stopt nooit. Het wordt dagelijks verrijkt vanuit formele en informele bronnen.

Programma

Dit programma beoogt bij te dragen aan de verbreding van jouw handelingsrepertoire, door gestructureerd kennis, opdrachten en tips te bieden voor pedagogisch klassenmanagement. Het draagt daarmee bij aan het leren uitgaan van en het beter omgaan met verschillen tussen leerlingen.
Effectief onderwijzen in heterogene groepen vraagt om onderwijsstrategieën die onder meer tegemoet komen aan de verschillende omstandigheden waarin een leerkracht werkt, de verschillen in onderwijsinhoud en leerdoelen, en de verschillen tussen leerlingen wat betreft hun gedrag, achtergronden, (onderwijs)behoeften en mogelijkheden.

Vier bouwstenen

Bij pedagogisch klassenmanagement onderscheiden we vier bouwstenen met bijbehorende strategieën. Die hebben betrekking op de volgende aspecten.

Organisatie
belang van planning voor onderwijzen en leren, lesontwerp, tijdsbesteding, voorbereiding, enz.;
Instructie
continuüm van leerkracht-gecentreerde naar leerling-gecentreerde aanpakken; van eenrichtingsverkeer naar interactief leren;
Gedragsmanagement
positieve communicatie en relatie, bevorderen van leermotivatie ter voorkoming van gedragsinterventies;
Zorg en begeleiding
zorgzaam en veilig school- en klassenklimaat, omgaan met complex gedrag, samenwerking met partners van de school.


De inhoud van dit programma is opgebouwd rond deze vier bouwstenen. Bij iedere bouwsteen wordt kennis geboden en daarnaast ook oefeningen, tips, achtergrondinformatie of suggesties voor de aanpak in de klas.

Overname van gegevens is met bronvermelding toegestaan.
© Nederlands Centrum Onderwijs & Jeugdzorg