Klassenmanagement voor leerkrachten in het primair onderwijs
KM

Bouwsteen 4: zorg en begeleiding

Strategieën voor Zorg en Begeleiding raken alle kinderen, maar richten zich in het bijzonder op de leerlingen die extra aandacht, ondersteuning en hulp nodig hebben. Dat begint bij een veilig en zorgzaam klimaat in de klas en de school en bij een leerkracht die vertrouwen schenkt en om alle leerlingen geeft.

Voordat kinderen willen weten hoeveel je weet, willen ze weten hoeveel je om hen geeft! Met die (variatie op een) uitspraak van Theodore Roosevelt wordt het belang aangegeven van echte betrokkenheid van leerkrachten. Ook leerkrachten moeten geen toeristen zijn in hun klas.

Positief schoolklimaat

Om een veilige leeromgeving te creëren is de leerkracht, samen met het team, de directie en ouders, verantwoordelijk voor het bieden van fysieke- en emotionele veiligheid en het gevoel erbij te horen. Een positief schoolklimaat, waarin gewenst gedrag en leerprestaties effectief worden beloond, biedt veiligheid voor leerlingen om te durven ontdekken en zich te ontplooien.
Een zorgzaam schoolklimaat betekent ook dat de leerkracht oog heeft voor ieder kind, voor zijn of haar talenten en beperkingen en voor mogelijke belemmeringen en bedreigingen, die een optimale ontwikkeling in de weg staan. Deze ontwikkelingsrisico’s kunnen liggen in de persoonlijkheid van het kind zelf, in de groepsdynamiek in de klas (denk aan pesten of een verstoorde verhouding met de leerkracht), in de gezins- of thuissituatie of een combinatie van deze factoren. Een zorgzame leerkracht is alert op dergelijke signalen.

Aanpak op maat

Op basis van een functionele gedragsanalyse, het vaststellen van onderwijs- en ondersteuningsbehoeften en eventuele hulpvragen van het kind of gezin past de leerkracht haar aanpak aan. In samenspraak met de ouders schakelt zij zo nodig de expertise van de collega’s (intern begeleider, teamleden), onderwijsexperts of hulpverleners in. Vrijwel alle scholen hebben samenwerkingsafspraken met schoolbesturen, het samenwerkingsverband, gemeenten en jeugdhulppartners. Die samenwerking benutten zij om bij complexe problemen snel extra expertise in te kunnen schakelen.

Bij deze bouwsteen zorg en begeleiding komen de volgende onderwerpen aan de orde:

  1. waarom houden kinderen van school?
  2. de betrokken leerkracht
  3. een zorgzaam en veilig schoolklimaat
  4. samenwerking met partners in de zorg

Overname van gegevens is met bronvermelding toegestaan.
© Nederlands Centrum Onderwijs & Jeugdzorg