Klassenmanagement voor leerkrachten in het primair onderwijs
KM

Instructie: reflectief en interactief onderwijzen en leren

Reflectieve strategieën voor lesgeven en leren stimuleren leerlingen om ervaringen te benutten om zelf te ontdekken wat leren is en hoe ze willen leren. Hun ontdekkingen kunnen kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes opleveren. Ze ontdekken ook hoe ze problemen kunnen aanpakken en oplossen, hoe ze vragen kunnen beantwoorden, hoe ze conclusies kunnen trekken en hoe ze verantwoordelijkheid kunnen dragen voor hun eigen leren. Doordat de leerling de inhoud van het leren meebepaalt, is het ook relevant en belangrijk voor hem.

Naast meer gemotiveerde leerlingen heeft dit ook als resultaat dat leerlingen tot hogere niveaus van denken en redeneren komen zoals verklaard in de taxonomie van Bloom.

De taxonomie voor leren van Bloom
De taxonomie voor leren van Bloom

 

Om het zelf-ontdekkend leren te bevorderen moet er een klimaat van vertrouwen en constructivisme bestaan in de klas. Belangrijke elementen voor ontdekkend leren zijn onder meer:

  1. De leerkracht vervult een faciliterende rol in het inrichten van de leeromgeving voor ontdekkend leren;
  2. De leerkracht kan gedachten, ideeën en conclusies van leerlingen die verschillen van die van anderen herkennen, stimuleren en ondersteunen;
  3. De leerlingen zijn bereid en gretig om te verkennen, fouten te maken en te leren van hun fouten;
  4. De leerlingen zijn sterk betrokken in het proces en de resultaten van het leren;
  5. De leerlingen zijn in staat om te functioneren op hogere niveaus van denken van Bloom's taxonomie.

Constructivisme in de klas

Constructivisme wordt goed zichtbaar in het leren van heel jonge kinderen. Wanneer je observeert hoe kleine kinderen kennis construeren over de wereld, dan kun je vaststellen dat zij leren door verschillende vormen van interactie met de wereld, zoals voelen, proeven, kijken, ruiken en horen.
Kennis wordt door hen opgebouwd door actieve participatie in alledaagse, reële situaties en interactie met de omgeving thuis, op de kinderopvang, op school en in de buitenwereld.

Constructivisme in de klas omvat voor leerkrachtgedrag drie belangrijke dimensies:

  1. Waardering tonen voor het standpunt of gezichtspunt van de leerling;
  2. Gebruik maken van hogere ordevragen om gedachten bij leerlingen uit te lokken;
  3. Waardering tonen voor het proces van denken van de leerling, meer dan voor het antwoord of product.

Het zal nodig zijn om leerlingen te stimuleren om op hun eigen ideeën te vertrouwen, om daarmee vaste en sociaal wenselijke denkpatronen te doorbreken. Uit de manier waarop je als leerkracht op de inbreng van leerlingen reageert valt vaak al snel een gevoel van goed- of afkeuring af te leiden.

Overname van gegevens is met bronvermelding toegestaan.
© Nederlands Centrum Onderwijs & Jeugdzorg