Wat werkt op school? is geen samenhangende methodiek of programma voor klassenmanagement. Het is een verzameling adviezen, suggesties, succesfactoren en richtlijnen die geformuleerd zijn op basis van een meta-analyse van 35 jaar onderwijsresearch door Robert Marzano. Kernvraag daarbij was: Wat werkt werkelijk om leeropbrengsten van kinderen te verbeteren?
De uitkomsten van het onderzoek en het gedachtegoed van Marzano zijn onder de noemer Wat werkt op school vertaald en voor de Nederlandse markt bewerkt door Bazalt, HCO, Fontys Fydes en OnderwijsAdvies. Zij hebben de werkzame factoren van Marzano uitgewerkt op verschillende niveaus, zoals de klas, de school, pedagogisch handelen, opbrengstgericht werken, taal en rekenen, passend onderwijs, leiderschap, enz. Deze uitwerkingen zijn opgenomen in een groot aantal publicaties, infokaarten, posters, een app en trainingen.
Centrale element 1: 3en schaal 1-5 bij Marzano zijn:
De 11 factoren van succes; op leerling-, leraar- en schoolniveau
De 21 taken van effectieve schoolleiders
Het model van Marzano
Door gestructureerd en planmatig te werken aan het versterken van deze aspecten en vaardigheden, zullen de leerprestaties van kinderen verbeteren.
Wat werkt op school en in de klas?
Marzano vond elf factoren die van invloed zijn op de leerprestaties van leerlingen: die aantoonbaar 'werken' op schoolniveau en in de klas.
Schoolniveau:
Haalbaar en gedegen programma
Uitdagende doelen & effectieve feedback
Betrokkenheid van ouders en gemeenschap
Veilige, ordelijke omgeving
Collegialiteit & professionaliteit
Leraarniveau:
Didactische aanpak
Pedagogisch handelen & klassenmanagement
Sturing & herontwerpen programma
Leerlingniveau:
Thuissituatie
Achtergrondkennis
Motivatie
Wat werkt bij pedagogisch handelen en klassenmanagement?
Deze 7e succesfactor is verder uitgewerkt op basis van zeven strategieën voor een goedlopende groep, met weinig ordeverstoringen en prettige relaties.
Schoolniveau:
Regels en routines
Omgaan met ordeverstorend gedrag
Relatie tussen leraar en leerlingen
Mentale houding van de leraar
Werken aan zelfverantwoordelijkheid bij leerlingen
Begin het schooljaar goed
Werk aan een schoolbrede aanpak
Wat werkt bij leiderschap?
Om als schoolleider planmatig te werken aan schoolontwikkeling, de school zodanig in te richten dat alles in het teken staat van de leerprestaties van de kinderen moet de schoolleider op effectieve en professionele wijze zijn /haar rol invullen. Daarvoor omschrijft Marzano 21 taken voor effectieve schoolleiders: bevestiging, veranderaar, resultaatgerichte waardering, communicatie, cultuur, beschermen en bewaken, flexibiliteit, focus, idealen/overtuigingen, invloed geven, intellectuele uitdaging, betrokkenheid bij en kennis van programma, didactische aanpak en toetsing, monitoring/evaluatie, optimisme, structuur, woordvoerder, relaties, voorwaarden, situationeel bewustzijn en zichtbaarheid.
Beoordeling programma volgens principes integraal klassenmanagement
1.
van fragmentarisch naar integraal; organisatie, instructie, gedrag
2.
van instrumenteel naar persoonsgecentreerd
3.
van disciplinering naar zelfsturing
4.
van interventies naar preventie
5.
van 'toerist' naar 'burger'
6.
van focus op het kind naar een lerende schoolgemeenschap
7.
van éénrichtingsverkeer (overdracht) naar interactief leren
8.
van leerkrachtgecentreerd naar gezamenlijke verantwoordelijkheid
9.
van het kind als probleem naar de leerkracht doet ertoe
10.
van incidentbestrijding naar doelgericht cyclisch werken